Các thuật ngữ tiếng Việt trong ngành đóng tàu Việt Nam đều được dịch từ nước ngoài, nhất là từ tiếng Anh, Ví dụ như đặt ky tàu, lễ đặt ky, hạ thủy...
“Đặt ky” tiếng Anh là Keel laying, trong đó “Keel” tiếng Việt gọi là “Ky” (sống tàu). “laying” xuất phát từ động từ “lay”, nên “Keel laying” được dịch là: Sống đáy của tàu thủy. Việc tổ chức Lễ đặt Ky tàu - “Keel laying ceremony” đã có từ hàng trăm năm nay.
Theo truyền thống ngành đóng tàu, trong tất cả công đoạn đóng tàu, công đoạn đầu tiên và quan trọng nhất chính là đặt ky tàu (keel laying). Cấu trúc của ky tàu tương tự xương sống, là trục chính chạy từ mũi tới đuôi tàu (trong thuật ngữ hàng hải còn gọi là “lái tàu”). Đây là xương chính của tàu và từ đó các công giang, các tay sườn được gắn tương tự với cấu trúc giống xương cá (từ keel cũng xuất phát từ ý nghĩa này). Toàn bộ khung xương đó sẽ là bệ đỡ cho vỏ tàu.
Theo thời gian, việc đặt ky tàu trở thành sự kiện quan trọng (tương tự như lễ đặt cây nóc hay lễ đổ trần của người Việt).
Hiện nay đóng tàu theo công nghệ module, thay vì chế tạo liền khối như kiểu truyền thống trước đây. Các module sau khi hoàn thiện sẽ ghép nối với nhau vào một thời điểm thích hợp và trong chuyên ngành người ta thường gọi là đặt module component chuẩn (hay còn gọi là tổng đoạn chuẩn). Thời điểm tổ chức ghép nối các khoang (module) được coi là lúc đặt ky tàu. Lúc này, sự kiện đặt ky tàu sẽ được tổ chức để ghi dấu thời khắc quan trọng trong suốt quãng đường đời của tàu thủy.
Ngoài ra, tùy theo quan niệm về khởi đầu, có một vài chủ tàu đề nghị lấy lễ cắt tôn để khởi đầu cho việc đóng mới tàu thủy và cũng coi là Lễ đặt Ky đóng mới tàu thủy.
Việc chế tạo các module tổng đoạn có thể tại một nhà xưởng hay tại nhiều các nhà xưởng, xong việc tổ chức sự kiện Lễ đặt Ky đóng tàu (keel laying ceremony) thường tổ chức tại mặt bằng cạnh âu đà, nơi sẽ ghép tất cả các tổng đoạn trước khi hạ thủy.
Thông thường, sau khi bàn bạc với chủ tàu, các công ty đóng tàu chủ tàu sẽ lựa chọn thời điểm thích hợp để tổ chức sự kiện này. Ngoài các hạng mục cơ bản, các công ty đóng tàu còn đề nghị các hạng mục:
1. Trang trí xe chở tổng đoạn chuẩn, mục đích làm nổi bật phương tiện vận chuyển so với các phương tiện & các tổng đoạn khác trong nhà máy;
2. Trang trí âu đà - nơi thực hiện lễ đặt ky đóng tàu (như đề cập phần trên chính là nơi đặt tổng đoạn chuẩn);
3. Trang trí hệ thống cẩu sử dụng trong việc cẩu các modul để thực hiện đặt tổng đoạn chuẩn vào vị trí trên âu đà;
4. Lắp đặt, trang trí bục phát lệnh đặt ky tàu.
Ngoài các hạng mục trên, tùy thuộc vào phong tục tập quán từng địa phương và yêu cầu của chủ tàu còn có một số hạng mục được sử dụng như: Lễ cầu an trước khi diễn ra lễ đặt ky; Tổ chức tiệc rượu ngay tại khu vực sự kiện; Lắp màn hình LED truyền hình trực tiếp sự kiện.
Trên đây là thông tin vắn tắt về lễ đặt ky tàu. Để biết thêm thông tin chi tiết xin liên hệ với Tín Phát.
BBT Tín Phát